Στο Psychology είχαμε τη χαρά να φιλοξενήσουμε με μια υπέροχη συνέντευξη τη Φρόσω Μπενετή, ιδρύτρια του κέντρου Εμψύχωσις. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στη Χρύσα Πράντζαλου, μας ταξίδεψε μαζί της στη δημιουργία του βιβλίου της Εμψύχωση ομάδας με τη Συνθετική Παιγνιόδραση, απαύγασμα εργασίας και έρευνας 20 ετών. Επιπλέον, μας εξήγησε, τι είναι ακριβώς η Συνθετική Παιγνιόδραση και ποια τα οφέλη της.
Χρύσα Πράντζαλου: Κυρία Μπενετή, εδώ και ένα μήνα κυκλοφορεί το βιβλίο σας: Εμψύχωση ομάδας με τη Συνθετική Παιγνιόδραση. Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Φρόσω Μπενετή: Το βιβλίο αυτό είναι αποτέλεσμα εργασίας και έρευνας περίπου 20 ετών και αποτελεί τον πρώτο τόμο της τριλογίας: Η εμψύχωση, ο εμψυχωτής, η ομάδα. Ξεκίνησα το συγκεκριμένο εγχείρημα θέλοντας να μοιραστώ και με άλλους ανθρώπους την προσωπική μου εμπειρία και το πολύτιμο υλικό που αποκόμισα όλα αυτά τα χρόνια ως εμψυχώτρια ομάδων. Η επαφή μου με τα παιδιά και τους ενήλικες υπήρξε μια υπέροχη μαθητεία ζωής που ήθελα να μεταβιβάσω και σε άλλους ανθρώπους.
Πρόκειται για έναν πολύτιμο οδηγό για όσους εργάζονται με ομάδες παιδιών και ενηλίκων, ο οποίος σε παίρνει από το χέρι και σου δείχνει βήμα-βήμα πώς να δημιουργήσεις το δικό σου πρόγραμμα εμψύχωσης.
Αξιοποιώντας τη θεωρία της μεθόδου, τα παραδείγματα προγραμμάτων εμψύχωσης καθώς και τα παιχνίδια και τις ασκήσεις, σε βοηθά ώστε να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις στις ιδιαίτερες συνθήκες του επαγγέλματός σου. Σου δείχνει δηλαδή, πώς η εμψύχωση ομάδων με τη μέθοδο της Συνθετικής Παιγνιόδρασης, μπορεί να δώσει μια νέα διάσταση στην έννοια της διδασκαλίας.
Παράλληλα αποτελεί ένα ξεχωριστό γνωστικό αντικείμενο, καθώς επικεντρώνεται στη μεταλαμπάδευση κι όχι απλώς στη μεταφορά πληροφορίας ή γνώσης ενώ εστιάζει ταυτόχρονα στον ανθρώπινο παράγοντα. Η μέθοδος έρχεται να συμπληρώσει το κενό που υπάρχει στη σχέση όσων δουλεύουν με ανθρώπους και ομάδες.
Η σύνθεση του παιχνιδιού και της τέχνης στη λειτουργία της ομάδας, ό,τι δηλαδή συνιστά τη μέθοδο, αποτελεί επίσης ένα μοντέλο το οποίο κινητοποιεί σώμα, νου, συναίσθημα κι αισθήσεις. Μέσω αυτής της σύνθεσης όλα αυτά τα πεδία γίνονται ένα κι ο άνθρωπος δύναται να βιώσει ουσιαστικά μια ολοκληρωτική εμπειρία.
Ο πειραματισμός σε ένα τέτοιο μοντέλο με οδήγησε στη δημιουργία της μεθόδου, η οποία μπορεί να λειτουργήσει ως ένα πολύτιμο εργαλείο για όσους καθοδηγούν ομάδες, ώστε να ανταποκριθούν με επιτυχία στο έργο τους. Τους επαγγελματίες, οι οποίοι καλούνται να αντεπεξέλθουν σε κάτι για το οποίο δεν έχουν εκπαιδευτεί αλλά απαιτείται να το διαχειριστούν, τον τρόπο λειτουργίας κι εμψύχωσης μιας ομάδας.
Η διαδικασία αυτή μπορεί να βρει εφαρμογή σε πολλαπλά πεδία καθώς κινείται στο τρίπτυχο Εκπαίδευσης, Συμβουλευτικής και Εμψύχωσης και μπορεί να εφαρμοστεί ομαδικά ή ατομικά. Το βιβλίο είναι βασισμένο σε περίπου 20 χρόνια έρευνας, συμβουλευτικής και διδασκαλίας σε παιδιά κι ενήλικες, ομάδες, οργανισμούς κι επιχειρήσεις. Κάθε αναγνώστης θα μπορέσει να βρει τις πληροφορίες που χρειάζεται για να καλλιεργήσει μια χαρούμενη κι ουσιαστική επαφή με την ομάδα του, να σχεδιάσει και να υλοποιήσει το δικό του πρόγραμμα εμψύχωσης.
Χ.Π.: Τι είναι η Συνθετική Παιγνιόδραση και σε ποιους απευθύνεται;
Φρόσω Μπενετή: Η Συνθετική Παιγνιόδραση είναι μία μέθοδος Εκπαίδευσης, Συμβουλευτικής κι Εμψύχωσης ομάδων κι ανήκει στις δημιουργικές θεραπευτικές προσεγγίσεις μέσω τέχνης. Αποτελείται από τη σύνθεση του παιχνιδιού με βιωματικές μεθόδους και τεχνικές από διάφορες άλλες θεραπευτικές και μη προσεγγίσεις.
Η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί στην εκπαίδευση, την εμψύχωση, τη διδασκαλία και τη θεραπεία. Απευθύνεται σε όσους εργάζονται με ομάδες όλων των ηλικιών κι επιθυμούν να την εφαρμόσουν αυτούσια ή να τη συνθέσουν με το δικό τους γνωστικό αντικείμενο. Στοχεύει στο να αποτελέσει έμπνευση για τον εμψυχωτή ομάδων, ώστε να εμπλουτίσει τα εκφραστικά του μέσα, να αναπτύξει συμβουλευτικές δεξιότητες και γνώσεις, να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του, να βελτιώσει τη μεταδοτική του ικανότητα και να μεταμορφώσει τη συνάντηση με την ομάδα σε μία χαρούμενη, γόνιμη και δημιουργική εμπειρία.
Η βάση της μεθόδου είναι το παιχνίδι και τα κύρια χαρακτηριστικά της η Σύνθεση κι η Εμψύχωση, ενώ αξιοποιεί ιδιαίτερα και το σώμα. Η εμψύχωση με τη μέθοδο της Συνθετικής Παιγνιόδρασης είναι η ενθάρρυνση δημιουργίας αυθεντικών σχέσεων τόσο του εμψυχωτή με τον εαυτό του και την ομάδα, όσο και των μελών της ομάδας με τον εαυτό τους, τον εμψυχωτή και μεταξύ τους. Σχέσεις που αναδύονται μέσα από έναν τρόπο μετάδοσης του γνωστικού αντικειμένου εντελώς διαφορετικό από την κλασσικού τύπου διδασκαλία. Αποτελεί μια διαδικασία που προτείνεται όχι μόνο ως μαθητεία αλλά κι ως τρόπος ζωής!
Είναι συνθετική, γιατί συνδυάζει διαφορετικές βιωματικές τεχνικές και μεθόδους από το θέατρο, τη μουσική, το χορό, τη συνθετική ψυχολογία και συμβουλευτική, την παιγνιοθεραπεία, τη δραματοθεραπεία, την εικαστική θεραπεία, τη λογοτεχνία. Η σύνθεση αυτών των τεχνικών έχει ως αποτέλεσμα μια διαφορετική δυναμική, από ό,τι καθεμία από αυτές μεμονωμένα. Είναι μία μέθοδος ανοιχτή να υποδεχτεί τις υπάρχουσες τεχνικές και μεθόδους, αλλά και μελλοντικές που ενδεχομένως θα προκύψουν. Έτσι αποκτά τη δυνατότητα να μετασχηματίζεται και να εξελίσσεται διαρκώς και μπορεί να διαμορφωθεί ανάλογα με το πλαίσιο, το βασικό γνωστικό αντικείμενο του εκπαιδευτή, το στόχο εμψύχωσης και το συνδυασμό τεχνικών που χρησιμοποιεί.
Η μέθοδος επιδρά ολιστικά στο ανθρώπινο σύστημα, καθώς μέσα από την καλλιέργεια της βιωματικής και συνθετικής εμπειρίας, αναπτύσσεται το σύνολο της ανθρώπινης προσωπικότητας, σώμα-νους-συναίσθημα, κι όχι μόνο το νοητικό πεδίο, όπως συμβαίνει με άλλες μορφές εκπαίδευσης. Με τη σύνθεση, λοιπόν, όλων των πεδίων η μέθοδος δύναται να συμβάλλει στην αυτεπίγνωση και μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο συνειδητή προσωπική κι επαγγελματική ζωή.
ΧΠ.: Ποια τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει κάποιος διαβάζοντας το βιβλίο σας ή επιλέγοντας να εκπαιδευτεί στη μέθοδό σας;
Φρόσω Μπενετή: Η μέθοδος σχεδιασμού και υλοποίηση ενός προγράμματος εμψύχωσης, προέκυψε μέσα από χρόνια έρευνας και δοκιμών. Μέσα σ’ αυτά τα 18 χρόνια, μαζί με τους συνεργάτες μου και τους μαθητές μου, έχουμε εφαρμόσει τη μέθοδο σε όλα τα ηλικιακά φάσματα (παιδιά, ενήλικες, υπερήλικες), σε διάφορες περιστάσεις (άτομα με αυτισμό, παιδιά με ιδιαίτερες ανάγκες, ΔΕΠ-Υ, ανθρώπους τρίτης ηλικίας με προβλήματα υγείας κ.ά.) και σε ποικίλα πλαίσια (σχολεία, μουσεία, κολλέγια, Πανεπιστήμια, δομές προσφύγων, κέντρα νοηματικής, δημιουργικής απασχόλησης και ξένων γλωσσών, εκπαιδευτικούς οργανισμούς, οργανισμούς κι επιχειρήσεις, τράπεζες, ομάδες εκπαίδευσης και θεραπείας).
Συνεπώς σήμερα είμαι σε θέση να πω, πως και το βιβλίο και η συγκεκριμένη εκπαίδευση μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να αναδείξουν τις δεξιότητές τους, να καλλιεργήσουν την προσωπική τους εξέλιξη, να εμπλουτίσουν τις εμπειρίες τους, να ενισχύσουν τη γνώση μέσα από την αίσθηση, να αναπτύξουν την προσωπική τους αντίληψη, την πειθαρχία, την αυτοεκτίμηση, τη συγκρότηση σκέψης, τη φαντασία και την έκφραση.
Να βιώσουν το θεραπευτικό χαρακτήρα του παιχνιδιού, των τεχνών και των προσεγγίσεων μέσω τέχνης και να βελτιώσουν την προσωπική κι επαγγελματική τους δραστηριότητα.
Να μαθητεύσουν στη βιωματική εκπαίδευση, ως ένα δημιουργικό τρόπο κατανόησης του εαυτού τους αλλά και του γνωστικού αντικειμένου. Να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της συνθετικής εμπειρίας βελτιώνοντας κι εξελίσσοντας τον τρόπο ζωής. Να εργαστούν ολιστικά αφυπνίζοντας το σώμα, τις αισθήσεις, το συναίσθημα και το νου. Να καλλιεργήσουν τη διάθεση για έρευνα και πειραματισμό. Να μάθουν να εργάζονται συνθετικά και συμπληρωματικά στο βασικό τους γνωστικό αντικείμενο.
Ειδικότερα τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα, εστιάζονται σε δύο συγκεκριμένα πεδία: Τη Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας & την Εμψύχωση ομάδων. Απευθύνονται κυρίως σε ανθρώπους από το χώρο της Εκπαίδευσης, των Ανθρωπιστικών Επιστημών και του Ανθρώπινου Δυναμικού και του Management. Είναι κατά βάση βιωματικά, χωρίς «εποπτικό υλικό» και πολλές σημειώσεις και δίνουν την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να ταξιδέψουν στη μαγεία της βιωματικής εκπαίδευσης.
Είναι πιστοποιημένα από την Ελληνική Εταιρεία Συμβουλευτικής (Ε.Ε.Σ.) και τον Βρετανικό Φορέα N.O.C.N. και έχουν ως στόχο να συνθέσουν την εκπαίδευση, τη συμβουλευτική και την εμψύχωση με το βιωματικό παιχνίδι και τις τέχνες. Προσφέρουν πολλαπλά θεραπευτικά οφέλη στους εκπαιδευόμενους και μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην προσωπική ανάπτυξη κι αυτογνωσία τους. Έτσι, με την ολοκλήρωση κάθε προγράμματος, οι συμμετέχοντες μπορούν να συνθέσουν τη μέθοδο με το δικό τους γνωστικό αντικείμενο, να οργανώσουν, να συντονίσουν και να εμψυχώσουν τη δική τους ομάδα. Μέρος του υλικού των εκπαιδευτικών προγραμμάτων εμπεριέχεται σε αυτό το βιβλίο, το οποίο φιλοδοξεί να ταξιδέψει κι άλλους ανθρώπους στο μαγικό ταξίδι της εμψύχωσης.
Η συμμετοχή μας σε μια ομάδα εμψύχωσης είναι μια εμπειρία ζωής μοναδική κι ανεπανάληπτη η οποία χαρίζει απλόχερα τη χαρά, μας αφυπνίζει και μας βοηθάει να έρθουμε σε επαφή με όλες τις πλευρές της προσωπικότητάς μας, να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και τον κόσμο.
Χ.Π.: Εκτός απ’ την παρουσίαση της μεθόδου στο ευρύ κοινό, καταθέτετε και ένα τεράστιο υλικό από 400 περίπου παιχνίδια και ασκήσεις.
Φρόσω Μπενετή: Για την ακρίβεια 411! Το εγχείρημα της καταγραφής, συγκέντρωσης κι επιμέλειας αυτού του υλικού αποδείχθηκε ιδιαίτερα δύσκολο και χρονοβόρο και διήρκησε περίπου πέντε χρόνια. Παράλληλα με τη διδασκαλία, τον πειραματισμό και την εμψύχωση ομάδων αυτά τα 18 χρόνια που εργάζομαι, προχώρησα σε μία πολύχρονη έρευνα στην υπάρχουσα βιβλιογραφία, με τη μελέτη 500 περίπου βιβλίων.
Έτσι κατάφερα να κάνω μια γέφυρα σύνδεσης θεωρίας και βιώματος. Έχοντας συλλέξει ένα υλικό περίπου 7.000 ασκήσεων, επέλεξα τις σημαντικότερες κατά την κρίση μου, άλλες από αντίστοιχα εγχειρίδια αξιόλογων συναδέλφων κι άλλες που προέκυψαν μέσα από την εργασία μου με τις ομάδες. Αυτό που προέκυψε από τα χρόνια εργασίας, έρευνας σε ανθρώπους κι ομάδες, καταγραφής σημειώσεων και από τη δημιουργία νέων παιχνιδιών ήταν ένα ογκώδες υλικό, το οποίο όπως προανέφερα χωρίστηκε σε τρεις τόμους. Οι τόμοι θα συνοδεύονται από παιχνίδια κι ασκήσεις που κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορεί να αξιοποιήσει στις δικές του ομάδες.
Με μεγάλη χαρά, είμαι σε θέση αυτή τη στιγμή να καταθέσω τον πρώτο τόμο, ο οποίος περιέχει την πρόταση για μία συνθετική μέθοδο μέσα από το πρίσμα της προσωπικής πορείας και διαδρομής. Στόχος μου είναι να εκδοθούν κι οι επόμενοι τόμοι στο άμεσο μέλλον, ώστε να ολοκληρωθεί η παρουσίαση του υλικού.
Χ.Π.: Υπήρξαν οφέλη που αποκομίσατε εσείς προσωπικά, από αυτή τη διαδικασία που μας περιγράφετε;
Φρόσω Μπενετή: Η συγγραφή του βιβλίου υπήρξε για μένα μια υπέροχη μαθητεία πάνω στη διάκριση και την επιλογή του σημαντικού και μία από τις πιο αξιόλογες διαδικασίες ίασης, σε πολλά επίπεδα. Οι ποιότητες που καλλιεργήθηκαν μέσα απ’ αυτή την πολυεπίπεδη αφοσίωση ήταν η υπομονή, η προσοχή, η συγκέντρωση, η πειθαρχία, η ηρεμία, η σταθερότητα, η ησυχία, η αγάπη, η αφοσίωση, η διάκριση, η εστίαση.
Η αλήθεια, η τρυφερότητα, η δύναμη, το θάρρος, η πίστη, η αγάπη της οργανωμένης μεθόδου, η συνθετική σκέψη, η μέγιστη καθαρότητα κι η χαρά ως απόφαση ζωής.
Χρύσα Πράντζαλου: Πού μπορούμε να βρούμε το βιβλίο σας κυρία Μπενετή;
Φρόσω Μπενετή: Κυκλοφορεί από το δικό μας εκδοτικό οίκο, τις εκδόσεις Εμψύχωσις και μπορείτε να το προμηθευτείτε μέσω του e-shop μας σε βιβλίο και σε E-book / pdf καθώς και σε όλα τα κεντρικά βιβλιοπωλεία.