Επιμέλεια – Συρραφή: Φρόσω Μπενετή, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Εμψυχώτρια ομάδων
… Το θύμα είναι θύμα γιατί έτσι ορίστηκε από το διεστραμμένο άτομο. Γίνεται ο αποδιοπομπαίος τράγος και στο εξής θα είναι ο στόχος της βίας. Με αυτό τον τρόπο, ο θύτης αποφεύγει την κατάθλιψη ή την αμφισβήτηση.
Το θύμα αυτό καθαυτό είναι αθώο όσον αφορά το έγκλημα που πρόκειται να πληρώσει. Ωστόσο, ακόμα και οι μάρτυρες της επίθεσης το υποψιάζονται. Όλα γίνονται σαν να μην υπάρχει αθώο θύμα. Όλοι πιστεύουν ότι συναινεί σιωπηρά ή ότι συνεργεί, συνειδητά ή ασυνείδητα, στην επίθεση.
Στην εποχή μας τα θύματα, αν δεν θεωρηθούν αθώα, πρέπει οπωσδήποτε να θεωρηθούν αδύναμα. Τα θύματα επιλέγονται συνήθως λόγω κάποιου επιπλέον χαρακτηριστικού που διαθέτουν και που επιδιώκει να οικειοποιηθεί ο θύτης. Το αντικείμενο παρουσιάζει ενδιαφέρον για τα διεστραμμένα άτομα, μόνο εφόσον προσφέρεται προς χρήση και αποδέχεται τη σαγήνη ενώ γίνεται αντικείμενο μίσους από τη στιγμή που φεύγουν ή που δεν έχει να δώσει τίποτα περισσότερο.
Ακούγεται σκληρό, αλλά εφόσον δεν πρόκειται παρά για αντικείμενο, δεν έχει σημασία ποιος είναι. Ωστόσο ο επιτιθέμενος αποφεύγει οποιονδήποτε μπορεί να τον βάλει σε κίνδυνο. Η διαστροφική επίθεση στοχεύει στα ευάλωτα σημεία του άλλου, εκεί ακριβώς όπου υπάρχει μια αδυναμία ή μια παθολογία. Ο καθένας έχει κάποιο αδύνατο σημείο, που γίνεται ο στόχος του διεστραμμένου ατόμου. Ξέρει πολύ καλά τι τον πονά και τι τον πληγώνει. Μπορεί το αδύνατο σημείο του άλλου να είναι ότι αρνείται να δει καθαρά μέσα του. Η επίθεση του διεστραμμένου ατόμου αποτελεί, επομένως, μια οδυνηρή αποκάλυψη. Μπορεί ο άλλος να προσπαθεί να εξουδετερώσει, να ελαχιστοποιήσει αυτό το σύμπτωμα, αλλά η επίθεση έρχεται να το βγάλει και πάλι στην επιφάνεια.
Η διαστροφική βία πλήττει το θύμα στο αδύνατο σημείο του, στα ξεχασμένα τραύματα της παιδικής του ηλικίας. Φέρνει στην επιφάνεια την ενόρμηση του θανάτου, που υπάρχει σε κάθε άνθρωπο. Το διεστραμμένο άτομο αναζητά μέσα στον άλλο το σπόρο της αυτοκαταστροφής, τον οποίο αφυπνίζει με την αποσταθεροποίηση του άλλου.
Ο ισχυρισμός ότι το θύμα είναι συνεργός δεν έχει νόημα, δεδομένου πως, λόγω της επιρροής, δεν έχει το ψυχικό σθένος να ενεργήσει διαφορετικά. Έχει παραλύσει. Το γεγονός ότι συμμετείχε παθητικά στη διαδικασία δεν αμβλύνει καθόλου την τραγικότητα της θέσης του. Η συμπεριφορά αυτή του επιτιθέμενου είναι ουσιαστικά μια τρομακτική ηθική επίθεση, για απόπειρα ψυχικού φόνου.
Πηγή – Βιβλιογραφία:
Ηθική παρενόχληση. Η κρυμμένη βία στην καθημερινή ζωή, Marie France Hirigoyen. Μτφρ. Μαριλένα Γεωργιάδου, Εκδόσεις Πατάκη
[Η Marie France Hirigoyen είναι ψυχίατρος, ψυχαναλύτρια και ψυχοθεραπεύτρια. Ειδική θυματολόγος με μεγάλη κλινική πείρα ερεύνησε και παρουσίασε για πρώτη φορά ολοκληρωμένα το φαινόμενο της ηθικής παρενόχλησης, την προσπάθεια δηλαδή ψυχικής εξόντωσης του άλλου με λόγια, με νεύρα, με υπονοούμενα, χωρίς της χρήση φυσικής βίας].