Συρραφή – επιμέλεια: Φρόσω Μπενετή, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Εμψυχώτρια ομάδων
Στον πυρήνα της ιδιοτροπίας μας, βρίσκεται το αντιφατικό μείγμα ενός έντονου θυμού και μιας εξίσου έντονης επιθυμίας να μη γνωστοποιήσουμε την αιτία του θυμού μας. Ο ιδιότροπος χρειάζεται απεγνωσμένα να τον κατανοήσει ο σύντροφός του και ταυτόχρονα φροντίζει με απόλυτη αφοσίωση να μην κάνει το παραμικρό ώστε να τον διευκολύνει.
Η ίδια η ανάγκη για εξηγήσεις συμβολίζει την προσβολή: αν ο άλλος χρειάζεται εξήγηση, προφανώς δεν την αξίζει. Οφείλουμε να προσθέσουμε ότι αποτελεί προνόμιο να είμαστε οι αποδέκτες της ιδιοτροπίας: σημαίνει ότι ο άλλος μας σέβεται και μας εμπιστεύεται αρκετά ώστε να θεωρεί ότι οφείλουμε να κατανοήσουμε το άρρητο πλήγωμά του. Πρόκειται για ένα από τα πιο αλλόκοτα δώρα του έρωτα.
Οι ιδιοτροπίες αποτελούν φόρο τιμής σε ένα όμορφο, επικίνδυνο ιδεώδες που μπορεί να εντοπιστεί στα πρώτα παιδικά μας χρόνια: στην υπόσχεση της προλεκτικής κατανόησης. Στη μήτρα δεν χρειαζόταν να εξηγήσουμε το παραμικρό. Όλες μας οι απαιτήσεις ικανοποιούνταν. Αυτή η ειδυλλιακή κατάσταση συνεχίστηκε ως έναν βαθμό και στα πρώτα μας χρόνια. Δεν χρειαζόταν να γνωστοποιούμε τις ανάγκες μας, κάποιοι άλλοι άνθρωποι τις μάντευαν για λογαριασμό μας. Έβλεπαν πέρα απ’ τα κλάματα, την έλλειψη ευφράδειας, τις συγχύσεις μας, κατάφερναν να εξηγούν τις δυσφορίες που, λόγω ανικανότητας, δεν μπορούσαμε να αποδώσουμε λεκτικά.
Αυτό ίσως εξηγεί γιατί, στις σχέσεις, ακόμα και οι πλέον ευφραδείς προτιμούν ενστικτωδώς να μη διατυπώνουν επακριβώς τι συμβαίνει όταν οι σύντροφοί τους αποτυγχάνουν να τους κατανοήσουν. Μόνο η άρρητη και ακριβής κατανόηση της σκέψης μας αποτελεί ξεκάθαρο σημάδι ότι ο σύντροφός μας είναι άξιος εμπιστοσύνης. Μόνο όταν δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε, νιώθουμε σίγουροι ότι γινόμαστε απολύτως κατανοητοί.
Ο ιδιότροπος μπορεί να έχει ύψος ένα ογδόντα και μια σοβαρή δουλειά, όμως το πραγματικό μήνυμα δείχνει οδυνηρά προς την αντίθετη κατεύθυνση: “Βαθιά μέσα μου παραμένω ένα μωρό και αυτή τη στιγμή θέλω από εσένα να γίνεις ο γονιός μου. Θέλω να μαντέψεις τι με προβληματίζει, όπως έκαναν οι άλλοι όταν ήμουν μωρό, τότε που άρχισαν να μορφοποιούνται οι ιδέες μου για την αγάπη“.
Κάνουμε μία πραγματικά μεγάλη χάρη στους ιδιότροπους ερωτικούς μας συντρόφους όταν καταφέρνουμε να αντιμετωπίσουμε τα οργισμένα τους ξεσπάσματα, όπως εκείνα του μωρού. Μας ενοχλεί τόσο πολύ η ιδέα να μας αντιμετωπίζουν συγκαταβατικά, σαν να είμαστε μικρά παιδιά, που ξεχνάμε ότι, κατά καιρούς, αποτελεί μεγάλο προνόμιο να κοιτάξει κάποιος πέρα από τον ενήλικο εαυτό μας προκειμένου να ασχοληθεί με – και να συγχωρήσει – το απογοητευμένο, οργισμένο, άναρθρο παιδί που έχουμε μέσα μας.
Πηγή – Βιβλιογραφία:
Το χρονικό του έρωτα, Αλαίν Ντε Μποττόν, μτφρ.: Αντώνης Καλοκύρης. Εκδόσεις Πατάκη.