Επιμέλεια – Συρραφή: Φρόσω Μπενετή, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας – Εμψυχώτρια ομάδων
Ένας καίριος θεραπευτικός παράγοντας στην ομαδική ψυχοθεραπεία είναι η καθολικότητα. Πολλοί άνθρωποι ξεκινούν τη θεραπεία νιώθοντας πως είναι μοναδικοί στην αθλιότητά τους. Πιστεύουν πως μόνο αυτοί έχουν σκέψεις και φαντασιώσεις απαίσιες, απαγορευμένες, σαδιστικές, εγωιστικές. Η αποκάλυψη παρόμοιων σκέψεων από άλλα μέλη της ομάδας είναι εξαιρετικά ανακουφιστική και παρέχει μια εμπειρία που ισοδυναμεί με καλωσόρισμα στην ανθρώπινη φυλή.
Στην ατομική ψυχοθεραπεία οι θεραπευόμενοι αποκαλύπτουν πολλά συναισθήματα που έχουμε βιώσει κι εμείς οι θεραπευτές, κι έρχεται κάποια στιγμή στη θεραπεία που μπορούμε να τα μοιραστούμε. Αν, για παράδειγμα, ένας θεραπευόμενος μου εκφράσει ενοχή που τον πιάνει μεγάλη ανυπομονησία, όποτε επισκέπτεται τον ηλικιωμένο γονιό του και δεν αντέχει πάνω από δυο-τρεις ώρες, ίσως να αποκαλύψω κι εγώ πως το δικό μου όριο για μια επίσκεψη στη μητέρα μου ήταν τρεις ώρες το πολύ Ή, αν ένας θεραπευόμενος απογοητεύεται που δεν νιώθει καλύτερα έπειτα από είκοσι συνεδρίες ψυχοθεραπείας, δεν διστάζω να χαρακτηρίσω αυτό τον αριθμό “σταγόνα στον ωκεανό”, μιλώντας για τις εκατοντάδες ώρες προσωπικής μου θεραπείας, σε διάφορες φάσεις της ζωής μου. Ή αν οι θεραπευόμενοι τρομάζουν απ’ την ένταση της μεταβίβασης, τους αναφέρω τα δικά μου παρόμοια συναισθήματα, από τότε που βρισκόμουν εγώ σε θεραπεία.
Ωστόσο, σε πάρα πολλούς θεραπευόμενους το ζήτημα της οικειότητας προκαλεί έντονες εσωτερικές συγκρούσεις και η ψυχοθεραπεία τους βοηθάει απλώς και μόνο μέσα από τη σχέση στενής οικειότητας που βιώνουν με τον θεραπευτή. Μερικοί φοβούνται το πλησίασμα, γιατί πιστεύουν πως έχουν πάνω τους κάτι θεμελιωδώς απαράδεκτο, κάτι απωθητικό και ασυγχώρητο. Με αυτό ως δεδομένο, η πράξη του να αποκαλύψουν πλήρως τον εαυτό τους σε έναν άλλο άνθρωπο, κι αυτός να συνεχίζει να τους αποδέχεται, μπορεί να είναι το μεγαλύτερο όχημα θεραπευτικής βοήθειας.
Κάποιοι ίσως αποφεύγουν την οικειότητα, επειδή φοβούνται ότι οι άλλοι θα τους εκμεταλλευτούν, θα κυριαρχήσουν πάνω τους ή θα τους εγκαταλείψουν. Και γι’ αυτούς η στενή και στοργική θεραπευτική σχέση που δεν καταλήγει στην καταστροφή την οποία φαντάζονται, λειτουργεί ως μια επανορθωτική συγκινησιακή εμπειρία.
Γι’ αυτό τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό από τη φροντίδα και τη συντήρηση της σχέσης με τον θεραπευόμενο και ασχολούμαι προσεκτικά σε κάθε συνεδρία, με κάθε απόχρωση της εικόνας που έχουμε ο ένας για τον άλλον.
Πηγή – Βιβλιογραφία:
Το δώρο της ψυχοθεραπείας, Irvin Yalom. Μτφρ. Ευαγγελία Ανδρίτσανου – Γιάννης Ζέρβας, Εκδόσεις Άγρα