Συγγραφή: Φρόσω Μπενετή, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας [Συνθετική Ψυχοενεργειακή / Παιγνιόδραση]

Η σχέση και η σύνδεση αυτού που εμψυχώνεται με αυτόν που εμψυχώνει, είναι μια αμφίδρομη διαδικασία. Ο Erick Fromm στο υπέροχο βιβλίο του «Η τέχνη της αγάπης» (Fromm, 2015), αναφέρει σχετικά:

«Ο δάσκαλος διδάσκεται από τους μαθητές του, ο ηθοποιός παρακινείται από το κοινό του, ο ψυχαναλυτής θεραπεύεται από τον ασθενή του, με την προϋπόθεση πως συνδέονται μεταξύ τους αυθεντικά και δημιουργικά».

Η σχέση ανάμεσα στο δάσκαλο και το μαθητή είναι μία από τις πιο θεμελιώδεις σχέσεις της ζωής. Ο δάσκαλος αισθάνεται ένα υψηλό αίσθημα ευθύνης της αποστολής του, το οποίο εκτείνεται πολύ πέρα από τα όρια του διδακτικού πλαισίου.

Λέγεται πως ο Αριστοτέλης είχε πει στο μαθητή του, Μέγα Αλέξανδρο, τα εξής:  “Να θυμάσαι, ο πραγματικός δάσκαλος είναι δύο φορές γονέας.  Γιατί αγαπάει ένα παιδί που δεν είναι δικό του, γίνεται ένα με αυτό και αφιερώνει τη ζωή του για να το καλλιεργήσει τόσο γνωστικά και διδακτικά όσο και πνευματικά και ψυχικά’ (Λαπατάς, 2025). Στα λόγια αυτά χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή καθώς και μία ισορροπημένη δράση, η οποία δε θα αντικαταστήσει ούτε θα υποβαθμίσει το ρόλο του γονέα.

Η διδασκαλία επομένως, όπως κι η εμψύχωση, είναι μία πράξη αγάπης κι η ενέργειά της, σχεδόν πάντα, βρίσκει τον δρόμο να επιστρέψει στον αποστολέα της. Συχνά δημιουργούμε δεσμούς και συνδεόμαστε με τους μαθητές μας, μέσα από κάτι κοινό. Όταν η σύνδεση αυτή είναι αυθεντική, η δυναμική που δημιουργείται, δύναται να μετατρέψει τη μεταξύ μας συνάντηση, σε μια αμφίδρομη διαδικασία ίασης.

Η αγάπη, ως έκφραση γενναιοδωρίας και ανιδιοτελούς προσφοράς, εξαρτάται αναμφίβολα από την καλλιέργεια του χαρακτήρα. Η ωριμότητα ενός ατόμου συνήθως χαρακτηρίζεται από έναν αρμονικό συνδυασμό ποιοτήτων που αναδεικνύουν ότι ο ίδιος καλλιεργεί τις αρετές του, δίνει προτεραιότητα στους καρπούς της εργασίας του έναντι των υλικών αγαθών και έχει εγκαταλείψει τις μεγαλειώδεις φαντασιώσεις της παντογνωσίας και της παντοδυναμίας.  Έχει υιοθετήσει μια ταπεινή συμπεριφορά, που πηγάζει από μια εσωτερική δύναμη, η οποία τροφοδοτείται αποκλειστικά από  γνήσια και αγνά κίνητρα.

Η σχέση των ανθρώπων και η μεταξύ τους σύνδεση, είναι αυτή που διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη πετυχημένη τεχνική ή προσέγγιση.

Η τελετουργική φύση των ανθρώπινων σχέσεων εμπεριέχει στοιχεία αγάπης, φροντίδας, αποδοχής, εμπιστοσύνης, ειλικρίνειας και κατανόησης.  Αυτά είναι τα θεμελιώδη συστατικά που μπορούν να συμβάλλουν στην επιτυχία κάθε σπουδαίας σχέσης και καμία τεχνική δεν μπορεί να υποκαταστήσει αυτή τη σύνδεση.

Για παράδειγμα στη θεραπευτική σχέση, παρόλο που μερικές φορές είναι αναπόφευκτο ο θεραπευτής να ωθήσει το θεραπευόμενο σε συναισθήματα απογοήτευσης ή ακόμη και στο ενδεχόμενο να αποχωρήσει, αν εκείνος δεν είναι αφοσιωμένος στη διαδικασία, ο στόχος του θεραπευτή παραμένει να του προσφέρει βοήθεια, για να αναπτυχθεί. Όταν αυτές οι ενέργειες πραγματοποιούνται στο πλαίσιο μιας σχέσης που έχει τις ρίζες της στην αποδοχή και τη φροντίδα, η επίδραση μπορεί να είναι βαθιά θεραπευτική.

Στο βιβλίο «Οι δρόμοι της ζωής» (Παπανούτσος, 2003), ο συγγραφέας αναφέρει: «Πετυχημένος είναι ο δάσκαλος που έκανε με το έργο του τόσο ώριμο το μαθητή του, ώστε εκείνος να μην τον χρειάζεται πια»!

Πηγή: Εμψύχωση ομάδας με τη Συνθετική Παιγνιόδραση. Το εγχειρίδιο του Εμψυχωτή, β’ τόμος (υπό έκδοση), Φρόσω Μπενετή

Βιβλιογραφία:

ΛΑΠΑΤΑΣ, Κ. (2025, Ιανουάριος 4). Ο χαρισματικός δάσκαλος. Ανακτήθηκε από https://klapatas.medium.com/ο-χαρισματικος-δασκαλος-c1d46e5b6bf

ΠΑΠΑΝΟΥΤΣΟΣ, Ε.Π. (2003). Οι δρόμοι της ζωής. Δοκίμια. Αθήνα: Νόηση

FROMM, E. (2015). Η τέχνη της αγάπης (μετ. Ο. Τουτουντζή, επιμ. Β. Κατσαρού). Αθήνα: Διόπτρα