Επιμέλεια – Συρραφή: Φρόσω Μπενετή, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας [Συνθετική Ψυχοενεργειακή / Παιγνιόδραση]
Η θεραπευτική εμπειρία παραπέμπει σε ένα πέρασμα στο θάνατο, τον θάνατο ως μεταφορά μιας διαδικασίας μεταμόρφωσης. Μιας μεταμόρφωσης, μέσω της οποίας το υποκείμενο αναδιαρθρώνει την προσωπικότητά του με βάση μια νέα ενδοψυχική δυναμική. Ο θεραπευόμενος ξεκινάει δηλαδή έναν νέο κύκλο που, με την επεξεργασία των αμυνών που έχει αναπτύξει, μπορεί να απολαμβάνει μεγαλύτερη πληρότητα στη ζωή του. Η διαδικασία αυτή προσομοιάζεται με την ερωτική αποπλάνηση που, πολλές φορές, εκλαμβάνεται σαν απειλή αποσταθεροποίησης και προκαλεί αμυντικές αντιδράσεις, έτσι και η αποπλάνηση της ψυχής, η διάθεση για αλλαγή μπορεί να προκαλέσουν άγχος και αντιστάσεις στο Εγώ. Ο φόβος καταστροφής της «παλιάς» συνείδησης ανακόπτει τελικά την εξέλιξη αυτής της διαδικασίας. Γιατί ασυνείδητα ο κάθε θεραπευόμενος γνωρίζει πως η διαδικασία της θεραπείας απαιτεί τη διάλυση της εσωτερικής οργάνωσης, των αμυντικών δομών πάνω στις οποίες στηρίζεται η έστω και επισφαλής ισορροπία του.
Αυτή η διαδικασία διάλυσης, με την προοπτική μιας άγνωστης ανασύνθεσης, φοβίζει πολύ γιατί κάτι πρέπει να πεθάνει και μαζί μ’ αυτό ένα κομμάτι κι από εμάς. Ο ψυχαναγκασμός της επανάληψης που περιορίζει το άτομο μέσα στον καρμικό κύκλο των λαθών, των παλινδρομήσεων, της «κακιάς μοίρας», μετατρέπεται εν τέλει σε μέθοδο επιβεβαίωσης της ύπαρξης και της ταυτότητάς του. Μέθοδος που το βοηθάει να μένει πιστό στο φάντασμά του, παίρνοντας για αντάλλαγμα ένα αγαθό: μια ψευδαίσθηση αγάπης, αποδοχής, πληρότητας. Τις ψευδαισθήσεις μας δεν τις αφήνουμε εύκολα να χαθούν.
Η μετάβαση και ο θάνατος βρίσκονται σε πρώτο επίπεδο μέσα στην αναλυτική διαδικασία. Υπάρχει μια βαθιά συγγένεια ανάμεσα στην τελετουργική διαδικασία που είναι η ανάλυση μέσα στη συνεδρία και την εμπειρία του θανάτου όπως την περιγράφει η θρησκευτική λογοτεχνία όλων των εποχών. Η αυθεντική κάθοδος στο «βασίλειο των νεκρών», που είναι η βύθιση στο ασυνείδητο, αναπόφευκτη σε μια αναλυτική διαδικασία, κινδυνεύει να βάλει οριστικά σε κρίση την ήδη ασταθή, τη φαινομενική ενότητα του ατόμου, που υποχρεωτικά έρχεται σε αναμέτρηση με τον άγνωστο που φιλοξενεί μέσα του, με τη Σκιά. Αρχίζει τότε η σύγκρουση με αυτή την πλευρά του εαυτού, την τόσο δύσκολα αποδεκτή, μια σύγκρουση που μπορεί να αποπροσανατολίσει τη συνείδηση και να την αποδυναμώσει, «να σκοτεινιάσει το φως της», όπως είπε και ο Γιουνγκ.
Αυτή η μετάβαση στο άγνωστο μπορεί να είναι τόσο σκοτεινή, που ο θεραπευτής γίνεται για τον θεραπευόμενο το μόνο του στήριγμα. Η επιθυμία να βγει από τον πόνο, να μεγαλώσει, να συμπορευτεί με το εσωτερικό του σύμπαν και τελικά να κάνει σχέση με τον νέο του εαυτό, ανήκει στις ελπίδες του όταν ξεκινά το θεραπευτικό ταξίδι. Η ίδια ελπίδα και η ίδια επιθυμία διαπερνούν και τη ζωή του αναλυτή. Η επιθυμία να παράσχει βοήθεια σε μια πονεμένη ανθρωπότητα, που προσπαθεί να εξηγήσει τον δυσεξήγητο τρόπο με τον οποίο νιώθει την ύπαρξή του στον κόσμο, αποτελεί το φόντο πάνω στο οποίο είναι ζωγραφισμένες οι τόσες διαφορετικές ιστορίες.
Το θεραπευτικό ταξίδι είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης του εαυτού, τόσο απ’ την πλευρά του θεραπευόμενου, όσο και απ’ την πλευρά του θεραπευτή. Σε αυτή την αντιμετώπιση του εαυτού βρίσκεται κλεισμένο και το μυστικό της πληθώρας ανθρώπων που υποφέρουν, που κάνουν λάθη, αλλά και που ελπίζουν ακατάπαυστα πως θα καταφέρουν να κατανοήσουν τη μυστηριώδη πεμπτουσία του ακόμη μεγαλύτερου ταξιδιού της ζωής στη γη.
Βιβλιογραφία: Μύθοι & Θρύλοι της Αποπλάνησης, Aldo Carotenuto, Μτφρ. Τατιάνα Κόκκορη. Εκδόσεις Ίταμος.